Khi giảng dạy các lớp học dành cho người trưởng thành ở New York, tôi nhận thấy nhiều người tỏ ra hối tiếc vì không được học đại học. Có vẻ như họ coi đó là một thiệt thòi rất lớn. Nhưng theo tôi, không nhất thiết phải như vậy bởi tôi biết có hàng nghìn người mới chỉ học hết bậc trung học mà vẫn rất thành đạt.
Tôi thường kể cho học viên của mình nghe chuyện về một người quen thậm chí còn chưa học hết trung học cơ sở. Anh sinh ra và lớn lên rong một gia đình rất nghèo. Khi cha anh qua đời, bạn bè ông phải góp tiền mua một cỗ quan tài để chôn cất ông. Mẹ anh phải làm việc 10 giờ mỗi ngày trong một nhà máy sản xuất dù, sau đó bà còn mang việc về nhà làm thêm đến tận 11 giờ đêm.
Chàng trai được nuôi dạy trong hoàn cảnh như thế đã tham gia một đoàn kịch nghiệp dư do một câu lạc bộ của nhà thờ địa phương tổ chức. Anh cảm thấy rất hứng thú với việc diễn kịch nên quyết định thử nghề diễn thuyết trước công chúng. Việc này đưa ah đến với chính trị. Mới 30 tuổi, anh đã được bầu vào Cơ quan lập pháp của New York. Nhưng tiếc là anh lại chưa được đào tạo để đảm nhận trọng trách lớn như vậy. Anh nói với tôi rằng thật ra anh cũng không có chút khái niệm nào về công việc đó. Anh phải nghiên cứu những dự luật rắc rối và dài lê thê để xem có nên biểu quyết thông qua hay không – thế nhưng với tầm hiểu biết của mình, anh đã thấy chúng như được viết bằng ngôn ngữ Choctaw của người da đỏ! Anh đã rất lo lắng và hoang mang khi được bầu vào Ủy ban quản lý rừng bởi bản thân chưa một lần đặt chân đến rừng. Anh càng lo lắng và hoang mang hơn khi được bầu vào Ủy ban ngân hàng trong khi anh còn chưa có một tài khoản ngân hàng. Chính anh đã thổ lộ với tôi rằng nếu không sợ làm mẹ thất vọng, hẳn là anh đã từ chức, rời khỏi cơ quan lập pháp vì nản chí. Trong tuyệt vọng, anh tập trung học 16 tiếng mỗi ngày và biến quả chanh hỏng thành món nước chanh đầy trí tuệ. Nhờ vậy, anh đã biến mình từ một chính trị gia địa phương trở thành một nhân vật nổi tiếng khắp nước Mỹ và trở thành nhân vật xuất chúng mà tờ The New York Times gọi là “công dân được yêu mến nhất New York“.
Người đó chính là Al Smith.
Sau mười năm kiên trì thực hiện chương trình tự học của mình, Al Smith đã trở thành nhà chức trách được tín nhiệm nhất trong giới lãnh đạo New York. Ông được bầu làm thống đốc bang New York liên tiếp 4 nhiệm kỳ – một điều chưa từng có tiền lệ. Năm 1928, ông là ứng viên đảng dân chủ cho chức tổng thống. Sáu trường đại học danh tiếng – trong đó có cả đại học Columbia và Harvard – đã phong tặng học vị danh dự cho con người chưa từng học hết trung học cơ sở này.
Chính Al Smith cũng thừa nhận rằng chắc chắn ông đã không đạt được những thành quả trên nếu không có thời gian học hành chăm chỉ 16 tiếng mỗi ngày với quyết tâm “biến mất thành được”.
Trích “Quẳng gánh lo đi và vui sống” – Dale Carnegie.
